سندرم تونل کارپ یا سی تی اس (Carpal Tunnel Syndrome)
گزگز مورمور دست یا سندرم تونل کارپ شایعترین علت گزگز و خواب رفتگی دستها است که ناشی از تحت فشار قرار گرفتن عصبی با نام عصب مدین در مچ دست می باشد.
به این سندرم به طور مخفف، سی تی اس (CTS)، هم می گویند و چون کاربرد آن بسیار رایج است در ادامه مطلب از آن استفاده می شود.
برای مشاهده متن کامل مقاله گزگز مورمور دست روی لینک گزگز مورمور دست کلیک کنید.
ساختمان سندروم تونل کارپ، گزگز مورمور دست، چسبندگی عصب دست، تنگی کانال دست (سی تی اس)
دکتر پاک منش متخصص طب فیزیکی و توانبخشی: در جلوی استخوانهای مچ دست ، فضای باریکی وجود دارد که محل عبور عصب مدین به همراه نه تاندون خم کننده انگشتان می باشد و توسط لیگامان عرضی مچ دست محصور می شود.
هر عاملی که باعث افزایش فشار این فضا شود سی تی اس را ایجاد می کند.
علائم و نشانه های گزگز مورمور دست، سندروم تونل کارپ، چسبندگی عصب دست، تنگی کانال دست (سی تی اس)
بیماران مبتلا به سندروم تونل کارپ (CTS) ممکن است با علائم و نشانه های متفاوتی مراجعه نمایند .زنان بیشتر از مردان مبتلا می شوند.
گرچه CTS معمولا هم از نظر بالینی و هم از نظر الکتریکی ( در نوار عصب وعضله) دوطرفه می باشد ، دست غالب درگیری شدیدتری را نشان می دهد که این امر خصوصا در موارد با علت نام شخص (ایدیوپاتیک) صادق است.
دکتر پاک منش ادامه داد: در مواردی که دست غیر غالب درگیری شدیدتری نسبت به دست غالب نشان دهد یا بیماری تنها در سمت غیر غالب رخ دهد باید به علل زمینه ای مانند توده و … توجه کرد.
۱- درد: درد ناشی از سندروم تونل کارپ (CTS) در ناحیه مچ یا سایر قسمتهای اندام فوقانی ممکن احساس شود که همراه با گزگز و خواب رفتگی در دست می باشد.
درد می تواند محدود به مچ دست باشد و یا به ساعد، بازو و ندرتا به شانه انشار پیدا کند.
ناحیه گردن درگیر نمی شود. بعضی از بیماران از درد منتشر و مبهم و گنگی شکایت می کنند که کل اندام فوقانی را شامل می شود.
۲- گزگز و خواب رفتگی: به تدریج شروع می شود و معمولا انگشت شست ، اشاره و میانی را دچار می کند. در انگشت کوچک احساس نمی شود.
در ابتدا گز گز و خواب رفتگی شبانه است و نزدیکیهای صبح بیمار را از خواب بیدار می کند و وی را مجبور به تکان دادن مکرر دست می کند.
در طی روز هم در حین فعالیتهای خاصی مانند رانندگی و صحبت کردن با تلفن گزگز و خواب رفتگی می تواتد آزار دهنده باشد. با پیشرفت بیماری این حالتها مداومت پیدا می کند و در هنگام استراحت نیز بیمار را آزار می دهد.
گاهی اوقات خواب رفتگی دست باعث می شود بیمار از احساس تورم دست شاکی باشد در حالی که در معاینه تورمی مشاهده نمیشود.
گزگز ناشی از سندروم تونل کارپ محدود به دست می باشد و بالاتر از آن احساس نمی شود.
گزگزی که در ناحیه ساعد احساس شود معمولا منشا گردنی دارد.
۳- ضعف دست: با پیشرفت بیماری عضلات دست خصوصا ماهیچه های تشکیل دهنده قاعده شست، ضعیف شده ، تحلیل می روند.
این امر در کنار بی حسی انگشتان ، باعث افتادن مکرر اجسام از دست یا اشکال در انجام کارهای ظریف می شود.
برای مشاهده متن کامل مقاله گزگز مورمور دست روی لینک گزگز مورمور دست کلیک کنید.
علل و عوامل خطر ساز گزگز مورمور دست، سندروم تونل کارپ، چسبندگی عصب دست، تنگی کانال دست (سی تی اس)
هر عاملی که عصب مدین را در محدوده تونل کارپ تحریک کند یا تحت فشار قرار دهد می تواند باعث سندرم تونل کارپ یا سی تی اس شود.
مانند شکستگی مچ دست یا بیماری روماتیسم مفصلی. در بسیاری از موارد یک علت واحد را نمی توان پیدا کرد . در این موارد معمولا تعدادی از فاکتورهای خطر ساز که در ادامه ذکر می شوند زمینه را برای ابتلا به سی تی اس اماده می کنند.
۱- عوامل ساختاری (آناتومیک): فضای تونل کارپ در بعضی از افراد کوچکتر است یا شکستگی یا دررفتگی های مچ این فضا را گوچکتر کرده است.
۲- جنس: سی تی اس در زنان شایعتر است که علت آن می تواند کوچکتر بودن فضای تونل کارپ نسبت به مردان باشد.
۳- شرایطی که آسیب پذیری اعصاب را بیشتر می کنند: مانند دیابت
۴- بیماریهای التهابی: مانند روماتیسم مفصلی که باعث التهاب تاندونها و به تبع آن اعمال فشار بیشتر به عصب مدین می شوند.
۵- تغییر در توازن مایعات بدن: شرایطی مانند حاملگی و یائسگی که باعث احتباس مایعات در بدن می شوند می توانند با افزایش فشار بر عصب مدین باعث سی تی اس شوند. سی تی اس ناشی از حاملگی معمولا بعد از پایان حاملگی بهبود می یابد.
۶- سایر شرایط طبی: مانند چاقی ، بیماریهای تیروئید و نارسایی کلیه ،احتمال سی تی اس را زیادتر می کنند.
۷- فاکتورهای شغلی: مشاغلی که مستلزم خم و راست کردن مکرر مچ دست هستنند ، یا استفاده از وسایلی که ارتعاش ایجاد می کنند نیز شانس ابتلا به سندرم تونل کارپ را بیشتر می کنند. نتایج مطالعات در مورد ارتباط بین استفاده زیاد از کامپیوتر و ابتلا به سی تی اس متناقض است.
تشخیص گزگز مورمور دست، سندروم تونل کارپ، چسبندگی عصب دست، تنگی کانال دست (سی تی اس)
بعد از اخذ شرح حال و معاینه بالینی ، پزشکان از نوار عصب و عضله برای تایید تشخیص، تعیین شدت و رد سایر عللی که ممکن است علائم مشابهی ایجاد کنند خصوصا مشکلات گردن، استفاده می کنند.
نوار عصب و عضله در نودو پنج درصد موارد قادر به اثبات سندروم تونل کارپ می باشد ولی در پنج درص موارد علی رغم وجود علائم بالینی واضح مبنی بر وجود سی تی اس ، نوار عصب وعضله نرمال است .
در این موارد از سونوگرافی برای اثبات تشخیص می توان کمک گرفت. در مواردی که سی تی اس در دست غیرغالب رخ می دهد نیز استفاده از سونوگرافی برای بررسی علت، از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
برای مشاهده متن کامل مقاله گزگز مورمور دست روی لینک گزگز مورمور دست کلیک کنید.
درمان گزگز مورمور دست، سندروم تونل کارپ، چسبندگی عصب دست، تنگی کانال دست (سی تی اس)
دارو: از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مثل دیکلوفناک برای کنترل التهاب استفاده می شود.
مچ بند (اسپلینت): از اسپلینت برای ثابت نگه داشتن مچ در شب و نیز موقع کار روزانه استفاده می شود.
فیزیوتراپی و لیزر درمانی
تزریق کورتیکواستروئید (کورتون) در فضای تونل کارپ
جراحی: در صورتی که به درمانهای فوق پاسخ مناسب ندهد ، جراحی صورت می گیرد که به صورت باز یا اندوسکوپی انجام می شود. هر چه بیماری شدیتر و پیشرفته تر باشد احتمال رفع تمام علائم بعد از جراحی کمتر می شود. در صورتی که از شروع بیماری کمتر از ده ماه گذشته باشد و علائم ملایم تا متوسط باشند ، احتمال اینکه به درمانهای غیر جراحی پاسخ دهند بیشتر است.
نویسنده: دکتر پاک منش متخصص طب فیزیکی و توانبخشی
مقالات مرتبط با مقاله گزگز مورمور دست
توصیه می کنیم مقالات مرتبط مفید وب سایت را با کلیک روی لینک های کف پای صاف ، گرفتگی عضلات پاها در شب ، اختلاف طول پا ، دررفتگی مکرر شانه ، درد تاندون آشیل ، لغزندگی مهره کمر ، تزریق در کمر و دیسک ، درمان آرتروز زانو با ورزش ، آرتروز و ساییدگی مفصل لگن ، تشخیص و درمان آرتروز مفصل مچ پا ، بهترین تمرینات کششی برای کمردرد ، درد و تورم زیر زانو در کودکان ، درد استخوان دنبالچه و انگشت ماشه ای (تریگر فینگر) چیست؟ مشاهده نمایید و با دوستان خود به اشتراک بگذارید تا آنها نیز از این مقالات، استفاده نمایند.
